Dziesiątka - Janusz Maderski JACHTY - BUDOWA, KONSTRUKCJE

Przejdź do treści

Menu główne:

Dziesiątka

JACHTY ŻAGLOWE
DANE TECHNICZNE

Długość kadłuba - 9,99 m
Długość w klw - 9,75 m
Szerokość - 3,70 m
Zanurzenie jachtu pustego - 1,46 m
Balast - 1470 kg
Masa jachtu pustego - 3900 kg
Grot - 38 m2
Fok - 22,4 m2
Fok sztormowy - 5 m2
Genaker - 76 m2
Kabiny - 2 lub 3
Łazienki - 1
Mesa - 1
Liczba koi - 4 + 2 lub 6 + 2
Silnik zalecany - 14 do 25 KM
Materiał kadłuba - sklejka, drewno lite + laminat e-s
Przeznaczenie - turystyczna żegluga morska i oceaniczna
Załoga - do 6 w dłuższych przelotach i do 8 podczas krótkich pływań


PODSTAWOWE MATERIAŁY.
Najważniejsze pozostałe wydatki to silnik, żagle oraz wyposażenie pokładu, hotelowe, nawigacyjne i środki bezpieczeństwa.

1. Tarcica 32 mm sosna lub modrzew - 1,2 m3
2. Tarcica 50 mm dąb - 0,4 m3
3. Sklejka wodoodporna 8-10 mm na zabudowę wnętrza - 22 arkusze (1,22m x 2,44m)
4. Sklejka wodoodporna 12 mm na pokład, kokpit, nadbudówkę stery, poszycie grodzi A - 26 arkuszy (1,22m x 2,44m)
5. Sklejka wodoodporna 15 mm na poszycie kadłuba i grodzi podmasztowej - 35 arkuszy (1,22m x 2,44m)
6. Sklejka wodoodporna 18-20 mm na podłogi - 4 arkusze (1,22m x 2,44m)
7. Wkręty nierdzewne 4x40 do przykręcania poszycia - 15 kg
8. Wkręty nierdzewne 5x60 do przykręcania elementów zładu - 3 kg
9. Mikrobalony wg potrzeb
10. Tkanina szklana 200G - 33 kg
11. Tkanina szklana 600G - 35 kg
12. Żywica epoksydowa np. Epidian 5 do klejenia i laminowania złączy oraz całego kadłuba - ok. 100 kg do 160 kg (zużycie żywicy może być różne, zależy od dokładności pasowania elementów oraz od talentów laminarskich wykonawcy)
13. Blacha stalowa na płetwę balastową (finkil)Wg wymiarów  - 370 kg
14. Blacha stalowa na płetwę balastową (bulbkil)Wg wymiarów  - 510 kg
15. Ołów na balast (finkil) - 1100 kg + zapas do ok. 20% zależny od czystości ołowiu
16. Ołów na balast (bulbkil) - 960 kg + zapas do ok. 20% zależny od czystości ołowiu
17. Poliwęglan o grubości 10 mm (na okna)Wg rysunku
18. Profile Mast Maszt dł. 14,0m bom dł. 4,50 m
19. Stalówka A4 (1x19) o 6mm - ok.63 m
20. Liny miękkie o 10 mm na fały - ok. 150 m
21. Liny miękkie o 12 mm na szoty - ok.65 m

Koncepcja
Pierwsze szkice powstały na Skwarku podczas żeglugi w pasacie. Niezatapialny, prosty, szybki rodzinny jacht do oceanicznej turystyki i do życia na pokładzie. Jacht który można wybudować z przyjemnością, w krótkim czasie i bez ryzykowania finansowej katastrofy. Taki duży "Skwarek". Jacht którego zbudowanie byłoby nie więcej niż trzykrotnie pracochłonne, czyli wymagający około dziewięćset godzin pracy (to zawsze zależy od budowniczego). Szybki, zdolny do żeglowania w ślizgu z pasatowymi falami i ostrego halsowania pod stromą falę. Dziesięć metrów długości. Przestronny wewnątrz, szeroki, trzy metry siedemdziesiąt centymetrów. Ostre wejście wodnicy. Zanurzenie półtora metra w wersji podstawowej. Prosta do wykonania przykręcana płetwa bulbkila z szerokim kołnierzem, przenosząca obciążenia na dużą powierzchnię mocnego dna. Dwa niezbyt głęboko zanurzone stery pawężowe o mocnej konstrukcji. Wysokie burty.
Kadłub sklejkowo-epksydowy, budowany na wzdłużnikach. Jak Setka. Taki kadłub buduje się szybko. Zaprojektowany tak by był wyjątkowo mocny i lekki. Całość laminowana, pokład poszyty sklejką 12mm, burty 15mm a pas denny który jest poddany największym obciążeniom i ma wytrzymywać bez uszkodzeń wejścia na mieliznę, usztywniony wysokimi dębowymi dennikami, poszyty jest sklejką 30mm (2 x 15 mm) + laminat epoksydowo-szklany. Praca w drewnie jest przyjemnością. Koszt materiałów relatywnie niewielki. Niezbędne są tylko podstawowe narzędzia. Wystarczy zwykła staranność, nie są potrzebne specjalne umiejętności i szkutnicze doświadczenie. Budowa tak prosta jak "Setki" tylko skala większa. Wewnętrzna strona kadłuba sklejkowego jest czysta i nadaje się pod lakier bezbarwny oraz nie wymaga obudowania co bardzo upraszcza wykonanie zabudowy. Kadłub z zewnątrz wystarczy pokryć cienką warstwa laminatu e-s by konserwacja jachtu była podobnie prosta jak jednostek laminatowych. Wysokie burty, rozchylone wręgi, umiarkowanie pełna linia pokładu, podcięta pawęż, to dla łagodnego przymowania fali, wpuszczania jej pod kadłub i suchego żeglowania. Wejście linii wodnych na dziobie ostre by kadłub przy wysokim stanie morza nie wyskakiwał w górę hamowany zderzając się z wierzchołkami fal lecz z możliwie małym oporem je przecinał.
Takielunek ułamkowy. Przy doborze ożaglowania trzeba kierować się charakterystyką i przeznaczeniem jachtu. Na jachcie ciężkim lub o średniej wyporności dla zapewnienia dobrej prędkości w żegludze z wiatrem pod sztakslami, lepszy byłby takielunek z większym trójkątem przednim. Żeglując lekkim jachtem wystarczą nam np. w pasatach niewielkie, łatwiejsze w obsłudze żagle przednie. Są przy tym tańsze i wymagają mniejszych kabestanów. Aerodynamiczny środek takich foków jest nisko co wyraźnie zmniejsza tendencję jachtu do nurzania dziobu. Maszt jest na mniejszej długości poddany ociążeniom ściskającym. Duże kąty między masztem a wantami pozwalają zmniejszyć obciążenia masztu. W efekcie uzyskujemy osprzęt mocny i lekki. Możemy więc zastosować takielunek ułamkowy. Jest również łatwiejszy do wykonania i obsługi oraz wyraźnie tańszy w eksploatacji. Mocny profil oparty na grodzi, jedna para długich salingów, cztery wanty i sztag pojedynczy z rolerem lub dwa sztagi. Pięć lub sześć (dwa sztagi) ściągaczy. Dzięki wysokim współczynnikom bezpieczeństwa, prostocie i małej ilości obciążonych elementów nikłe są szanse, że któryś z nich zawiedzie. 60m2 żagli niesionych na wiatr, przy mniej niż czterech tonach wyporności, wyraźnie malejącej w przechyle powierzchni zmoczonej i dużych momentach prostujących, pozwoli żeglować szybko i ostro. Podczas dłuższej żeglugi kursami pełnymi stawiamy genaker. To dodatkome 76 m2 co razem z grotem daje 114 m2 żagli. Róg halsowy genakera mocujemy do sztagownika lub platformy bukszprytu. Stateczność jachtu pozwala nieść żagle o dużej powierzchni. Grot ma 38 m2. Trzy rzędy refów. Refowanie grota reflinami z kokpitu. Poprowadzone przed zejściówką szoty nie przeszkadzają załodze. W bejdewindzie zaczynamy refować (pierwszy ref na grocie) od 5 stopni Beauforta. Przy 9B stateczność pozwala nieść jeszcze ponad 17 m2 żagli (grot na trzecim refie + fok sztormowy) co daje możliwość realnego zyskiwania wysokości w żeglowaniu na wiatr o ile nie rozbudowała się jeszcze uniemożliwiająca to fala.
Na pokładzie. W ciepłym klimacie życie toczy się w kokpicie. Nie zimno doskwiera lecz słońce a czasami tropikalna ulewa. Kokpit musi więc być osłonięty, duży, wygodny i funkcjonalny. Tylną, lekko pochyloną ściankę nadbudówki dzieli od pawęży odległość dwóch metrów i sześćdziesięciu centymetrów. Wanna kokpitu o długości dwa metry i szerokości półtora metra pozwala wygodnie chodzić wokół konsoli centralnie umieszczonego stołu. Boki stołu opuszczane. Centralna konsola służy jako mniejszy stół, miejsce mocowania handrelingów, kompasu i wyświetlaczy oraz jako podpora dla nóg podczas żeglowania w przechyle. Kokpit może wygodnie pomieścić dziesięć osób siedzących wokół stołu. Sternik podczas żeglugi ma wyjątkowo wygodną i pewną pozycję, rumpel w zasięgu ręki, podparte plecy i nogi oparte o konsolę, do wyboru dwa poziomy wygodnych siedzeń i pełną widoczność z każdej pozycji siedzącej. Elementem kosza rufowego może być bramka z panelami słonecznymi. Zasilą nie tylko oświetlenie i elektronikę ale również niezbędną w tropikach lodówkę. Duże bimini ocieni kokpit na kotwicy i podczas żeglowania. Luki pokładowe zapewnią dobrą wentylację wnętrza. Nadburcie jest przedłużeniem burty. Szerokie, może być wykończone teakiem, pozwala postawić stopę bez obawy o jej uszkodzenie. Kotwica zawsze gotowa do rzucenia. Półpokłady szerokie, stójki relingu i knagi mocowane w nadburciu. Platforma bukszprytu pozwala wygodnie wchodzić na jacht od dziobu. Pokładówka wypłaszczona by można było bezpiecznie na niej stanąć. Platforma kąpielowa umieszczona jest między połączonymi sterami.
Wnętrze
Zaprojektowano dwie wersje, dwu i trzykabinową. Niezwykle duża jak na jacht dziesięciometrowy jest przestrzeń wnętrza. W mesie i kabinach rufowych wysokość 2 m a w kabinie dziobowej ponad 1,90 m. W achterpiku mieści się sztywny sklejkowy bączek napędzany żaglem, wiosłami lub silnikiem. Koja rufowa ma wymiary dwa na 1,97 metra. Można spać wzdłuż jachtu lub w poprzek. Na całej koi rufowej można usiąść, również w pozycji lekko pochylonej w najniższym miejscu pod wanną kokpitu. Wysokości nad koją od jej podstawy: pod kokpitem 84 cm do 87 cm, pod siedziskami kokpitu i półpokładem 130 cm. Przednia część kabiny rufowej mieści podwójną szfę, szafki i dwa siedziska. Kambuz godny dwunastometrowego jachtu. Przestronna łazienka z prysznicem. Stanowisko nawigatora ze stołem o wymiarach 1100x700 na którym można rozłożyć największą mapę. Podłoga w mesie ma szerokość półtora metra a nieprzerwany szeroki ciąg komunikacyjny pozwala wygodnie spacerować od grodzi podmasztowej do zejściówki. Miejsce na burtach wykorzystane na zabudowanie wielu szafek. Przez drzwi w grodzi podmasztowej wchodzimy kabiny dziobowej. Tu również przestrzeń niespotykana na jachtach tej wielkości. Podłoga 1100 x 920, dwie podwójne szafy, szafki, miejsce na toaletkę lub stół do pracy, siedzisko i szeroka na 2,20m, długa na 2m dwuosobowa koja. Nad całą koją wysokość (również pod półpokładami) ok. 1 metr lub więcej co pozwala nawet bardzo wysokiej osobie wygodnie usiąść w pozycji wyprostowanej.
Silnik
Lekki jacht nie potrzebuje dużego silnika. Wersja podstawowa - Yanmar 2YM15 o mocy 14 KM. Przewidziane miejsce stwarza możliwość zastosowania również innego wysokoprężnego silnika stacjonarnego indywidualnie wybranego przez armatora spośród aktualnie dostępnych: Zalecana moc silnika - 14 do 25 kM. Miejsce - maszynownia pod zejściówką. Linia wału prosta z wyjściem w skegu. To rozwiązanie najbardziej odporne na uszkodzenia. Manetki na konsoli stołu kokpitowego.
Wentylacja
4 luki nad mesą
1 luk nad kabiną dziobową
4 otwierane okna nad kambuzem, toaletą kabiną rufową, kabiną nawigacyjną
Chwyty powietrza w oparciach kokpitu
6 wentylatorów solarnych
Konserwacja
Wstępna konserwacja powierzchni drewna środkiem przeciwgrzybicznym. Kadłub i wszystkie elementy drewniane przed lakierowaniem należy zaimpregnować. To niedrogi a jednak bardzo ważny etap pracy. Impregnaty zabezpieczają drewno przed korozją biologiczną. Pozwalają zachować pod lakierem bezbarwnym naturalny odcień drewna. Lakierowanie tak zabezpieczonego drewna ma wieloletnią trwałość.
Impregnacja i lakierowanie. Gdy wyschnie środek przeciwgrzybiczny wnętrze, suche, malujemy – nasączamy, mokre na mokre dopóki drewno chłonie lakier, bezbarwnym rzadkim bezbarwnym lakierem epoksydowym przeznaczonym do podkładowego malowania jachtów,. Pierwsza warstwa rozcieńczona. Po wyschnięciu lakier stworzy trwały podkład pod np. lakiery poliuretanowe. Matowimy powierzchnię papierem ściernym 500. Nakładamy 3 do 6 warstw lakieru poliuretanowego. Dobre efekty daje malowanie powierzchni wałkiem z jednoczesnym poprawianiem malowania zakamarków za pomocą pędzla.
Niezatapialność. Lekka sklejkowo-epoksydowa konstrukcja jachtu oraz duża przestrzeń wnętrza umożliwiają zapewnienie niezatapialności jednostki bez widocznego ograniczenia wnętrza. Pianką nienasiąkliwą należy wypełnić przestrzenie podane w dokumentacji. Zapewnienie niezatapialności zależy od decyzji armatora.

Stateczność
Ukształtowanie bryły kadłuba, szerokiej z wysokimi burtami, pokładówką smukłą lecz o objętości większej od wyporności jachtu wraz z nisko położonym środkiem ciężkości pozwoliły uzyskać jednostkę o dużej stateczności początkowej, maksimum momentów prostujacych przesuniętym poza sześćdziesiąt stopni i nie często spotykanym, 150 stopni, zakresie stateczności dodatniej. Taka charakterystyka stateczności zapewnia bezpieczeństwo w oceanicznej żegludze i zdolność noszenia dużych żagli w trudnych warunkach.
 
Copyright 2016. All rights reserved.
Wróć do spisu treści | Wróć do menu głównego