Piątka - Janusz Maderski JACHTY - BUDOWA, KONSTRUKCJE
Menu główne:
Piątka
JACHTY ŻAGLOWE
DANE TECHNICZNEdługość - 4,98mszerokość - 2,40mszer.klw - 2,00mpow.żagli - 20m2wyporność klw- 1000kgbalast - 254kgTb - 1,23mTm - 0,25m / 1,16m
PODSTAWOWE MATERIAŁYtarcica sosnowa - 0,7m3tarcica debowa - 0,24 m3sklejka wo. - 15 arkuszyEpidian - ok 23kgmetaplex,profile,linki,gwoździe, wkręty, śruby,
Wiosną 1998 roku został wprowadzony przepis pozwalający na żeglowanie wzdłuż morskich brzegów jednostkami do 5 m długości bez posiadania (koszty i kłopoty) wszelkich "morskich papierów". By ułatwić wykorzystanie tej odrobiny swobody, w czerwcu rozpoczęto prace nad projektem "Piątki". W listopadzie 98 ukończono dokumentację.
Założeniem było zaprojektowanie małego, poniżej 5 metrów, jachciku przeznaczonego do budowy całkowicie amatorskiej, dla miłośników "dłubania" w drewnie nie mających doświadczenia szkutniczego. W porównaniu z "Setką", "Piątka" miała być nieco szybsza i stateczniejsza za cenę niewielkiego wzrostu kosztów i pracochłonności. Łódka w wersji balastowej miała być zdolna do bezpiecznego żeglowania w niemal każdych warunkach pogodowych. W wersji mieczowej, pomimo braku balastu, prawidłowo wykonany jachcik powinien wstawać z przechyłów zbliżonych do 90o.
Konstrukcja
Zaprojektowano kadłub o poszyciu listewkowym klejonym. Listewki sosnowe lub (drożej) modrzewiowe bądź mahoniowe. Do klejenia zastosujemy Epidian 5 + utwardzacz PAC zagęszczony pyłkiem drzewnym . Tak przygotowany klej wypełni wszelkie niedokładności pasowania. Wręgi wyłącznie wycinane z desek . Elementy wręgów łączone za pomocą sklejkowych węzłówek. Wręgi, stępkę, denniki oraz pierwszą listwę poszycia zaleca sie wykonać z desek dębowych. Konstrukcja pokładu i kokpitu sosnowa. Poszycie ze sklejki 10 mm w wersji balastowej i 8mm w wersji mieczowej. Jacht z zewnątrz należy zakonserwować środkami grzybobójczymi i polakierować lakierem bezbarwnym
Kokpit i wnętrze
Głęboki, szeroki i dobrze osłonięty dwupoziomowy kokpit odwadniany jest z poziomu ław i dna przez duże otwory w pawęży. Przez podnoszone pokrywy w ławach mamy dostęp do dwóch bakist o łącznej pojemności ok.350 dm3. Kokpit oddziela od wnętrza pochyła ścianka ramy wregowej "B". Takie rozwiązanie zapewnia sztywność kadłuba, wygodę w kokpicie, większą przestrzeń wnętrza oraz prostotę wykonania zejściówki. Ponieważ przewiduje się wyposażenie jachtu w osłonę kokpitu ("szprycbuda") również w czasie deszczu zejściówka pozostanie sucha. Wygodny obniżony próg jednym ruchem ręki podnosimy do poziomu ław kokpitu.
Wnętrze o wysokości 1,30m i szerokiej podłodze mieści dwie szerokie (65cm) koje, na których mogą spać nawet osoby mierzące dwa metry wzrostu. Przy grodzi kambuz z wahliwie zawieszoną kuchenką. Nisko, blisko osi jachtu umieszczona kuchenka jest mniej podatna na ruchy spowodowane przez fale. Na burtach półki i jaskółki, pod kojami i kokpitem przestrzeń ładunkowa. Kabina dziobowa mieści podwójną koję dla niewysokich osób. Poziom koi w mesie i forpiku jest ten sam, tak by na jachcie mogły spać 4 wysokie osoby. Wówczas jeden ze śpiących w forpiku ma głowę na prawoburtowej koi mesy.
Zdolność do żeglowania
Wysoka wolna burta, rozchylone wręgi dziobowe, wypłaszczone na owrężu dno, szeroki kadłub, oraz nadzwyczaj nisko położony środek ciężkości sprzyjają suchej żegludze i stateczności. Żeglując na wiatr wersją balastową jachciku, będzie można nieść następujące żagle :
do 5oB : pełne żagle
do 6oB : jeden ref na grocie + fok
do 7oB : dwa refy na grocie + fok
do 8oB : dwa refy na grocie + fok sztormowy
do 9oB : grot sztormowy + fok sztormowy
powyżej : fok sztormowy
Zdolność niesienia 6m2 żagla do 9oB oznacza duże możliwości obrony przed dociskającym do brzegu sztormem.
"Piątka" niesie 20 m2 żagli, pozwala na to jej stateczność. Zdolność do szybkiego żeglowania to również zwiększenie bezpieczeństwa, mamy większe szanse zdążyć przed sztormem. Wynoszące 1,23m zanurzenie stanowi ograniczenie w żeglowaniu po płytkich akwenach. Nie jest ono jednak tak istotne jak dla ciężkich i dużych jachtów. "Piątkę" może zepchnąć z mielizny jeden człowiek. Najbardziej niebezpieczna dla małej łódki jest żegluga z wiatrem i wypiętrzającą się na płyciznach falą. Sternik musi przeciwdziałać tendencji jachtu do ustawiania się bokiem do nadbiegającej fali. Aby ułatwić sternikowi zadanie, zastosowano miecz rufowy, wysuwany na kursach pełnych.
Wersja mieczowa jest przeznaczona do żeglowania wyłącznie przy dobrej pogodzie. Obrotowe płetwy i małe zanurzenie, stwarzają możliwość bezpiecznego sztrandowania na piaszczystej plaży.
Założeniem było zaprojektowanie małego, poniżej 5 metrów, jachciku przeznaczonego do budowy całkowicie amatorskiej, dla miłośników "dłubania" w drewnie nie mających doświadczenia szkutniczego. W porównaniu z "Setką", "Piątka" miała być nieco szybsza i stateczniejsza za cenę niewielkiego wzrostu kosztów i pracochłonności. Łódka w wersji balastowej miała być zdolna do bezpiecznego żeglowania w niemal każdych warunkach pogodowych. W wersji mieczowej, pomimo braku balastu, prawidłowo wykonany jachcik powinien wstawać z przechyłów zbliżonych do 90o.
Konstrukcja
Zaprojektowano kadłub o poszyciu listewkowym klejonym. Listewki sosnowe lub (drożej) modrzewiowe bądź mahoniowe. Do klejenia zastosujemy Epidian 5 + utwardzacz PAC zagęszczony pyłkiem drzewnym . Tak przygotowany klej wypełni wszelkie niedokładności pasowania. Wręgi wyłącznie wycinane z desek . Elementy wręgów łączone za pomocą sklejkowych węzłówek. Wręgi, stępkę, denniki oraz pierwszą listwę poszycia zaleca sie wykonać z desek dębowych. Konstrukcja pokładu i kokpitu sosnowa. Poszycie ze sklejki 10 mm w wersji balastowej i 8mm w wersji mieczowej. Jacht z zewnątrz należy zakonserwować środkami grzybobójczymi i polakierować lakierem bezbarwnym
Kokpit i wnętrze
Głęboki, szeroki i dobrze osłonięty dwupoziomowy kokpit odwadniany jest z poziomu ław i dna przez duże otwory w pawęży. Przez podnoszone pokrywy w ławach mamy dostęp do dwóch bakist o łącznej pojemności ok.350 dm3. Kokpit oddziela od wnętrza pochyła ścianka ramy wregowej "B". Takie rozwiązanie zapewnia sztywność kadłuba, wygodę w kokpicie, większą przestrzeń wnętrza oraz prostotę wykonania zejściówki. Ponieważ przewiduje się wyposażenie jachtu w osłonę kokpitu ("szprycbuda") również w czasie deszczu zejściówka pozostanie sucha. Wygodny obniżony próg jednym ruchem ręki podnosimy do poziomu ław kokpitu.
Wnętrze o wysokości 1,30m i szerokiej podłodze mieści dwie szerokie (65cm) koje, na których mogą spać nawet osoby mierzące dwa metry wzrostu. Przy grodzi kambuz z wahliwie zawieszoną kuchenką. Nisko, blisko osi jachtu umieszczona kuchenka jest mniej podatna na ruchy spowodowane przez fale. Na burtach półki i jaskółki, pod kojami i kokpitem przestrzeń ładunkowa. Kabina dziobowa mieści podwójną koję dla niewysokich osób. Poziom koi w mesie i forpiku jest ten sam, tak by na jachcie mogły spać 4 wysokie osoby. Wówczas jeden ze śpiących w forpiku ma głowę na prawoburtowej koi mesy.
Zdolność do żeglowania
Wysoka wolna burta, rozchylone wręgi dziobowe, wypłaszczone na owrężu dno, szeroki kadłub, oraz nadzwyczaj nisko położony środek ciężkości sprzyjają suchej żegludze i stateczności. Żeglując na wiatr wersją balastową jachciku, będzie można nieść następujące żagle :
do 5oB : pełne żagle
do 6oB : jeden ref na grocie + fok
do 7oB : dwa refy na grocie + fok
do 8oB : dwa refy na grocie + fok sztormowy
do 9oB : grot sztormowy + fok sztormowy
powyżej : fok sztormowy
Zdolność niesienia 6m2 żagla do 9oB oznacza duże możliwości obrony przed dociskającym do brzegu sztormem.
"Piątka" niesie 20 m2 żagli, pozwala na to jej stateczność. Zdolność do szybkiego żeglowania to również zwiększenie bezpieczeństwa, mamy większe szanse zdążyć przed sztormem. Wynoszące 1,23m zanurzenie stanowi ograniczenie w żeglowaniu po płytkich akwenach. Nie jest ono jednak tak istotne jak dla ciężkich i dużych jachtów. "Piątkę" może zepchnąć z mielizny jeden człowiek. Najbardziej niebezpieczna dla małej łódki jest żegluga z wiatrem i wypiętrzającą się na płyciznach falą. Sternik musi przeciwdziałać tendencji jachtu do ustawiania się bokiem do nadbiegającej fali. Aby ułatwić sternikowi zadanie, zastosowano miecz rufowy, wysuwany na kursach pełnych.
Wersja mieczowa jest przeznaczona do żeglowania wyłącznie przy dobrej pogodzie. Obrotowe płetwy i małe zanurzenie, stwarzają możliwość bezpiecznego sztrandowania na piaszczystej plaży.
Pełny projekt dostępny jest u konstruktora. Wersję ze stałym balastem można wykonać nieodpłatnie na podstawie rysunków opublikowanych przez miesięcznik "Rejs".
